DOOS

Het losse deksel van de ronde, uit schildpad vervaardigde doos bestaat uit een (al beschikbare) zilveren herdenkingspenning gemodelleerd door Bertrand Andrieu (1761-1822). Deze uiterst gedetailleerde, eenzijdige penning verbeeldt de bestorming van de Bastille in Parijs op 14 juli 1789 op een moment tussen ongeveer half vier en vijf uur ’s middags. De oproerlingen hebben de niet verdedigde buitenste hof van het fort al ingenomen en met een bijl de kettingen doorgehakt van de ophaalbrug (rechts in beeld). Tussen de teruggevallen brugarmen prijkt een wapenschild met de drie Franse lelies, het wapen van het koningshuis. Met vijf kanonnen, eerder op de dag samen met duizenden musketten buitgemaakt in het Hôtel des Invalides, beantwoorden zij het vuur vanaf de torens en transen. Drie kanonnen zijn afgebeeld (onder): het linker kanon wordt geladen, het middelste gericht, het rechter afgevuurd. Al op 6 januari 1790 wordt de penning in een advertentie in de Journal de Paris aangeboden.

Van de eerste versie van de penning bestaan twee staten. Beide dragen de opschriften ‘Andrieu F.[ecit]’ (Andrieu heeft gemaakt), ‘No. 1’ en ‘Prise par les citoyens de la ville de Paris. Le 14 J.uet 1789’ (Bestorming door de burgers van de stad Parijs, 14 juli 1789), maar de medailleur voerde in tweede instantie kleine wijzigingen door, met name bij de weergave van het pand tussen het fort en de ophaalbrug. Bij de eerste staat zijn onder het dak nog twee verdiepingen te zien met vijf en twee kruisvensters (hieronder; tin).[1] De penning op de doos in de MMS-collectie toont de tweede staat: onder een extra rookpluim rest een aanzienlijk lager pand (hieronder; koper).[2] Een latere versie toont een kopie van de eerste staat, waarbij de twee etages elk een venster inleveren (hieronder; tin). Het enige opschrift luidt hier ‘Époque du 14 Julliet [sic] 1789. Dedié aux patriotes’ (Tijd van 14 juli 1789. Opgedragen aan de patriotten).[3] Van de versies (en staten) zijn vele uitvoeringen bekend in uiteenlopende metalen en technieken: zowel edel als onedel metaal, zowel grove afgietsels als galvanoplastieken. Vele exemplaren vormen het deksel van een doosje.