BOKAAL MET DEKSEL

1600-1625
Noord-Nederland of Duitsland (?)

De bokaal heeft een ronde voet met een getrapte, dubbel gewelfde rand en een stam opgebouwd uit een gebolde manchet en balustervormige nodus met open voluten waarop een monsterkopje prijkt. De cuppa heeft een ingetrokken cilindrisch middenstuk tussen ringvormige welvingen, en een gewelfd deksel met een verhoging waarop een staande krijgsman met een lans en wapenschild. De horizontaliteit van het model is streng doorgevoerd. Identiek acanthusblad siert de voet- en dekselrand. Bovenop de voet, op de manchet, de nodus en de top van het deksel zijn fruit-, blad- en rolwerkmotieven alsmede gevleugelde engelenkopjes gedreven. In een rondom voerende fries halverwege de cuppa is een lange jacht afgebeeld, met een windhond, een brak en twee hazen, met op de achtergrond een boerderij met hooiberg. Afgewisseld door gevleugelde engelenkopjes respectievelijk fruitmotieven zijn boven en onder dit fries cartouches aangebracht, waarin liggende figuren respectievelijk dieren prijken. De figuren zijn personificaties; de dieren zijn een hond, een eekhoorn en een bever. Op het deksel zijn in cartouches, gescheiden door bloem- en bladmotieven, fantasiezeemonsters met vleugels weergegeven. Het gedreven wapen op het schild van de Romeinse krijgsman toont twee gekruiste karwatsen (?) voor een degen met op de punt een gekroond kruis. Beeldje en cuppa zijn met schroefdraad vastgezet op het deksel respectievelijk de nodus. Een identiek beeldje, met lans ook 8,8 cm hoog, figureert op een 17de-eeuwse bokaal van de schutterij van de Edele Busse te Veere, nu in het Rijksmuseum te Amsterdam.[1]

[1] Rijksmuseum, Amsterdam, inv.nr BK-NM-585-B (1623-1659).

Afmetingen

hoogte 32 cm (zonder lans), ø voet 9,5 cm, ø deksel 10,6 cm

Materiaal

Verguld zilver

Gewicht

406,7 gr

Merken

geen oude merken

later toegevoegd:
V in gekroond schild (1814-1853; belastingteken voor vanuit het buitenland en voor in de handel terugkerende edelmetalen voorwerpen met tekens gildetijd, Koninkrijk Holland, Franse tijd; in 1816 werd het teken als gratis recense afgeslagen; V = Vreemd werk)

ZII (sinds 1953; keur voor zilveren voorwerpen aangeboden in voltooide staat; tweede gehalte = 835/000)

Inventarisnummer

BR1600

Literatuur

Abraham L. den Blaauwen, Zilver op Sypesteyn. Een keuze uit het bezit van de Martens-Mulder-Stichting en de Van Sypesteyn-Stichting, z.p. / Nieuw-Loosdrecht 1996, nr 1;

Jean-Pierre van Rijen, Martens-Mulder Collectie. Zilver uit de 17de en 18de eeuw, z.p. 2018, p. 25-26; afb. p. 23-25, cat.nr 1