Op de Maastrichtse kunstbeurs TEFAF 2019 verwierf de Martens-Mulder Stichting een zeer bijzondere, zilveren, 17de-eeuwse kraantjeskan. Dit zeldzame object is te zien in de Zilverschatkamer.
Bijzondere koffiekan
Tegen het einde van de 17de eeuw werd – waarschijnlijk in Parijs – een nieuwe decoratietechniek voor zilverwerk ontwikkeld: ‘cut-card’. Door verbetering van materiaal en werktuigen was het mogelijk geworden zilver heel precies te bewerken. Zeer dunne, in zilver uitgesneden decoratieve patronen – veelal bloem- en plantmotieven – werden ter afwerking op zilveren voorwerpen gesoldeerd.
Deze nieuwe techniek werd vaak toegepast op gebruiksvoorwerpen voor het bereiden, schenken of drinken van koffie en thee. Dat was toen nog een modieuze en ook kostbare aangelegenheid, alleen weggelegd voor de elite. Het gebruik van een duur materiaal – zilver – en het prachtig decoreren van iets ‘alledaags’ als een koffiekan was daarom toepasselijk.
De ‘cut-card’-techniek werd door zilversmid Adam Loofs – die werkzaam was geweest in Parijs – ook in Nederland geïntroduceerd: ‘doorgebroken zilversmidtswerk’. Daar, in Amsterdam, was zilversmid Hendrik van Pruysen – de maker van deze kraantjeskan – toen ook werkzaam en heeft hij zich deze techniek vermoedelijk eigen gemaakt.
