Menu
Hessel Jacobsen van Buren
De hen en haan zijn uiterst realistisch weergegeven. De karakteristieke kop met snavel en tong, het gedetailleerde verenkleed, de sierlijke staart, de geschubde poten met sporen, uit elk onderdeel spreekt een bijna ornithologische observatie. De gedreven staart is opgebouwd uit twee, aaneengesoldeerde delen, waarbij de haan een losse, extra sikkelveer kreeg toebedeeld (zie hieronder). Ook kop en corpus zijn gedreven, en wel ieder uit één stuk; de poten zijn gegoten. Het betreft drinkgerei: met de losse koppen kan een heildronk worden uitgebracht
De hen en haan zijn om meerdere redenen uitzonderlijk. Niet alleen kent de Nederlandse zilversmeedkunst nauwelijks een sculpturale traditie, maar het betreft hier ook geenszins unieke stukken. Een hele reeks bleef bewaard, onder meer ‘opgehokt’ in de grote musea in Londen, Kopenhagen, Brussel en München. Zelden bleef overigens een koppel bij elkaar. Alleen een haan en hen in het Dordtse Museum Van Gijn demonstreren nog de gewoonte om beide vogels kinlellen en een kam van rode textiel aan te meten (zie hieronder). Deze anatomische details in stof zijn geklemd tussen rudimentaire lellen en kamtanden in zilver.
Momenteel wordt onderzoek gedaan omdat al dit ‘pluimvee’ nog verdachte stukken kent, waarvan de authenticiteit geverifieerd moet worden. Aan de Dordtse zilversmid Hessel Jacobsen van Buren worden nog andere vogels toegschreven, zoals een patrijs, snip en zwaan, alle eveneens te gebruiken als drinkgerei.
hoogte hen 20 cm
hoogte haan 21 cm
Zilver
hen 281 gram
haan 354 gram
hen:
1 MEESTERTEKEN HB boven xx, in schild
2 STADSKEUR gekroonde roos
3 JAARLETTER T
haan:
1 MEESTERTEKEN HB boven xx, in schild
2 STADSKEUR gekroonde roos
3 JAARLETTER V
BR3608
Frederick William Fairholt, An illustrated descriptive catalogue, of the collection of antique silver plate, formed by Albert, Lord Londesborough; now the property of Lady Londesborough, London 1860, p. 9, pl. VII, 1;
C.J. Hudig, Zilver van de Nederlandse Edelsmid (Heemschutserie, dl. 72), Amsterdam, 1951, p. 27, afb. 21;
Dordrechts goud en zilver (cat. Museum Mr S. van Gijn, Dordrecht), Dordrecht 1975, nrs 17, 25;
J.W. Frederiks, Dutch Silver. Dl. 4: Embossed ecclesiastical and secular plate from the Renaissance until the end of the eighteenth century, The Hague 1961, p. 100, afb. 226-227;
Dutch silver 1580-1830 (cat. Rijksmuseum, Amsterdam), Amsterdam 1979, nr 37;
Hugh Tait, Catalogue of the Waddesdon Bequest in the British Museum. The Silver Plate, dl. 2, London 1988, nr 56;
Jean-Pierre van Rijen, ‘De knuppel in het hoenderhok. Hanen en hennen met het meesterteken HB, authentiek of vals?’, De Stavelij. Jaarboek 2009, Nijmegen 2009, p. 66-75;
Hans Breet, Dordtse Roos. Zilversmeedkunst in Dordrecht, 1495-1807, Zwolle 2022, p. 74-77, 202
