Bibliografie

Aardewerk/Aardewerk 2012

Emiel Aardewerk, Esther Aardewerk, Tall and small. Antique Dutch silver miniatures, Den Haag 2012

Van Aengelen 1665

P. van Aengelen, De verstandige hovenier, over de twaelf maenden van’t jaer (…), Amsterdam (Marcus Willemsz Doornick) 1665

Andres 1925

Lois Edgar Andres, Verarbeitung des Horns, Elfenbeins, Schildpatts, der Knochen, des Perlmutts, Wenen 1925

Appuhn 1985

Horst Appuhn, Die kleine Passion von Albrecht Dürer, Dortmund 1985

Ter Avest 2004

Hugo P. ter Avest, ‘Geschilderd zilver. Gebruikszilver op 17de-eeuwse stillevens uit de Noordelijke Nederlanden’, in: De Stavelij. Jaarboek 2004, Nijmegen 2004, p. 9-26

Bailey 1726

N. Bailey, An universal etymological English dictionary, comprehending the derivations of the generality of words in the English tongue, either ancient or modern (…), Londen 1726

Bak 1988

Saskia Bak e.a., Bloemaert inventor. Prenten naar ontwerp van Abraham Bloe­maert (15641651) (cat. Kunsthistorisch Instituut, Groningen / Fries Museum, Leeu­warden), Groningen/Leeu­warden 1988

Balm

Zie: Boezeman/Balm 2012

Bank 2000

Jan Bank e.a., 1900. Hoogtij van burgerlijke cultuur (Nederlandse cultuur in Europese context, dl. 3), Den Haag 2000

Baudoin 

Zie: Ripa/Baudoin 1698

Baudoin/Colman/Goethals 1988

Piet Baudoin, Piere Colman, Dorsan Goethals, Edelsmeedkunst in België. Profaan zilver XVIde-XVIIde-XVIIIde eeuw, Tielt 1988

Baudouin

Zie: Van Hemeldonck/Baudouin/ Claessens 1988

Beekhuizen

Zie: Dubbe/Beekhuizen 2009

Beeling III 1986

Beeling, Nederlands zilver 16001813, dl. III, Leeuwarden 1986

Beets 1888

Nicolaas Beets, Na vijftig jaar. Noodige en overbodige opheldering van de Camera Obscura, Haarlem 1888

Bennett 1972

Douglas Bennett, Irish Georgian silver, Londen 1972

Van Benthem 2005

Barend J. van Benthem, De werkmeesters Bennewitz en Bonebakker. Amsterdams grootzilver uit de eerste helft van de 19de eeuw, Zwolle 2005

Van den Berg 2008

Bianca van den Berg, De Sint-Janskerk in Gouda. Een oude stadskerk volgens een nieuw ruimtelijk plan, Hilversum 2008

Van den Bergh-Hoogterp/Dubbe 1997

Louise E. van den Bergh-Hoogterp, B. Dubbe, De verzameling van het Centraal Museum Utrecht. 4 Edele en onedele metalen, Utrecht 1997

Bergvelt/Jonker/Wiechmann 2002

Ellinoor Bergvelt, Michiel Jonker, Agnes Wiechmann (red.), Schatten in Delft. Burgers verzamelen, 16001750 (cat. Stedelijk Museum Het Prinsenhof, Delft e.a.), Delft/Zwolle 2002

Berkeley 1820

The works of George Berkeley, D.D., late Bishop of Cloyne in Ireland, to which is added an account of his life and several of his letters, dl. 3, Londen 1820

Van Berkum 2016

Sandra van Berkum, Zilverkunst in Nederland / Silver Art in the Netherlands (cat. Gemeentemuseum Den Haag), Den Haag/Zwolle 2016

Van Beverwyck 1672

Joh. van Beverwycks wercken der genees-konste, bestaende in den Schat der gesontheyt, Schat der ongesontheyt, Heel-konste. Mitsgaders Eenige tractaten (…), Amsterdam (Wed. van Jan J. Schipper) 1672

Biemond 

Zie: Roskam/Biemond 2003

Biemond 1999

Dirk Jan Biemond, ‘Biografieën’, in: De Lorm 1999, p. 484-542

Bimbenet-Privat 2002

Michèle Bimbenet-Privat, Les orfèvres et l’orfèvrerie de Paris au XVIIe siècle, 2 dln., Parijs 2002

Den Blaauwen 1957

A.L. den Blaauwen, Adam, Paulus en Christiaen van Vianen. Leven en werk (doctoraalscriptie Rijksuniversiteit Leiden), 1957

Den Blaauwen 1996

Abraham L. den Blaauwen, Zilver op Sypesteyn. Een keuze uit het bezit van de Martens-Mulder-Stichting en de Van Sypesteyn-Stichting, z.p. / Nieuw-Loosdrecht 1996

Blankaart

Zie: Bontekoe/Blankaart1686

Blankaart 1691

Stephanus Blankaart, De Kartesiaanse academie, ofte Institutie der medicyne: Behelsende de gantsche medicyne, bestaande in de leere der gesondheid en des selfs bewaringe, als ook der ongesondheid en haar herstellinge. Alles op de waaragtige gronden, volgens de meining van den heer Cartesius gebouwt, Amsterdam (Jan ten Hoorn) 1691

Bock 1864

Franz Bock, ‘Ueber die christlichen Messkännchen’, Mittheilungen der Kaiserlich-Königlichen Central-Commision zur Erforschung und Erhaltung der Baudenkmale, 9 (1864), p. 1-39

Boezeman/Balm 2012

Jan Willem Boezeman, Angenetha Balm, ‘Een opmerkelijke weddenschap uit 1680 om “kandelaers, snutter backies, snutters ende dompers”’, in: De Stavelij. Jaarboek 2012, Nijmegen 2012, p. 64-68

Bontekoe 1678 

Cornelis Bontekoe, Tractaat van het excellenste kruyd thee: ‘t welk vertoond het regte gebruyk, en de grote kragten van ’t selve in gesondheid, en siekten (…), ‘s-Gravenhage (Pieter Hagen) 1678 

Bontekoe/Blankaart 1686

Cornelis Bontekoe, Steven Blankaart, Gebruik en Mis-bruik van de Thee, Mitsgaders een Verhandelinge wegens de Deugden en Kragten van de Tabak. Hier nevens een Verhandelinge van de Coffee, Den Haag/Amsterdam (Pieter Hagen/Jan ten Hoorn) 1686

Braun 1924

Joseph Braun, Der christliche Altar in seiner geschichtlichen Entwicklung, München 1924

De Bree 1978

J. de Bree, Zeeuws zilver, voornamelijk met betrekking tot Middelburg, Schiedam 1978

Brongers 1964

Georg A. Brongers, Nicotiana Tabacum. The history of tobacco and tobacco smoking in the Netherlands, Groningen 1964

Brongers 1964 A

G.A. Brongers, Pijpen en tabak, Bussum 1964

Brummel 

Zie: Visscher/Brummel 1614/1949 

Bugbee 1886/2014 

James McKellar Bugbee, Cocoa and chocolate, Dorchester (Massachusetts) 1886 (facsimile door The American Antiquarian Cookbook Collection, 2014) 

Burgers 1972

C.A. Burgers, ‘De “Nederlandse tentoonstelling van decoratieve kunst” in het Museum van Kunstnijverheid te Kopenhagen, 1904’, Antiek, 7 (1972), p. 9-32

Burke 1898/ 2007

Bernard Burke, The General Armory of England, Scotland, Ireland, and Wales, comprising a registry of armorial bearings from the earliest to the present time, dl. 2, Londen 1898 (reprint 2007)

Buys

Zie: Sewel/Buys 1766

Calisch/Calisch 1864

I.M. Calisch, N.S. Calisch, Nieuw woordenboek der Nederlandsche taal, Tiel [1864]

Van Campen 1807

P. van Campen, Naamlijst van de eigenaren der gebouwen en huiserven, die te Leiden, door het springen van een met buskruid geladen schip, op den 12 Januarij 1807, vernield of onherstelbaar geworden zijn, [Leiden 1807]

Van Campen/Jörg 1997

Jan van Campen, Christiaan J.A. Jörg, Supplement to Chinese ceramics in the collection of the Rijksmuseum, Amsterdam. The Ming and Qing dynasties, Amsterdam 1997

Cannegieter 2005

Dorothee Cannegieter, ‘Een verdacht theepotje’, in: De Stavelij Jaarboek 2005, Bilthoven 2005, p. 117-122

Cat. Aardewerk 2014

Emiel Aardewerk, Esther Aardewerk, A. Aardewerk Antiquair Juwelier (cat.), Den Haag 2014 

Cat. Aardewerk 2015

Emiel Aardewerk, Esther Aardewerk, A. Aardewerk Antiquair Juwelier (cat.), Den Haag 2015 

Cat. Aardewerk 2017

Emiel Aardewerk, Esther Aardewerk, A. Aardewerk Antiquair Juwelier (cat.), Den Haag 2017 

Cat. Amsterdam 1854

Catalogus. Tentoonstelling van voorwerpen van kunst en nijverheid uit vroegeren tijd in het gebouw der Maatschappij ‘Arti et Amicitiae’ te Amsterdam. 1 Februarij tot 15 Maart 1854, Amsterdam (M. Wisterman & Zoon) 1854

Cat. Amsterdam 1880

Catalogus der tentoonstelling van kunstvoorwerpen, in vroeger eeuwen uit edele metalen vervaardigd, gehouden door de Maatschappij Arti & Amicitiae, Amsterdam 1880

Cat. Amsterdam 1952

C.J. Hudig, Th.M. Duyvené de Wit-Klinkhamer, A. van Harinxma thoe Slooten, Catalogus van goud en zilverwerken, benevens zilveren, loden en bronzen plaquetten (cat. Rijksmuseum, Amster­dam), Am­sterdam 1952

Cat. Amsterdam 1976

K.A. Citroen, J. Verbeek, Johannes Schiotling, een Amsterdamse zilversmid (17301799) en zijn kring (cat. Rijksmuseum, Amsterdam), Amsterdam 1976

Cat. Amsterdam 1984

K.A. Citroen, F. van Erpers Royaards, J. Ver­beek, Meester­wer­ken in zilver. Amster­dams zilver 15201820 (cat. Museum Willet-Holthuysen, Amster­dam), Lochem/Am­sterdam 1984

Cat. Antiekbeurs Delft 1950

Oude Kunst- en Antiekbeurs Delft (Museum Het Prinsenhof, Delft), 1950

Cat. Arnhem 1955

Gelders zilver (cat. Gemeentemuseum Arnhem), Arnhem 1955

Cat. Christie’s Amsterdam 2002

Veiling Christie’s Amsterdam 2002 (The Dr Anton C.R. Dreesmann Collection: Dutch pictures & WOA, sale 2542), 16 april 2002

Cat. Christie’s Amsterdam 2007

Veiling Christie’s Amsterdam (Dutch and foreign Silver, Russian works of art, objects of vertu and Judaica, sale 2767), 10 december 2007

Cat. Christie’s Amsterdam 2010

Veiling Christie’s Amsterdam (The Decorative Arts Sale including fine painting, sale 2855), 21-22 september 2010

Cat. Christie’s Amsterdam 2012

Veiling Christie’s Amsterdam (40th Anniversary Sale, sale 3021), 20 november 2012

Cat. Christie’s Londen 2005

Veiling Christie’s Londen (The property of a European collector, sale 7182), 5 juli 2005

Cat. Christie’s Londen 2010

Veiling Christie’s Londen (Interiors – masters and makers, sale 5996), 30 november 2010

Cat. Christie’s Parijs 2002

Veiling Christie’s Parijs (Important mobilier, objets d’art, orfèvrerie, ceramiques, sale 5012 ), 24 juni 2002

Cat. Den Haag 1952

Catalogus van de tentoonstelling Vier eeuwen Nederlands zilver (cat. Gemeentemuseum Den Haag), ’s-Gravenhage 1952

Cat. Den Haag 1998

Zilver uit de tijd van de Verenigde Oostindische Compagnie (cat. Gemeentemuseum Den Haag), Den Haag/Zwolle 1998

Cat. Endlich 2011

John Endlich, Marius van Dam, John Endlich Antiquairs. Catalogus 2011, Haarlem 2011

Cat. Florence 1880

Victor le Roy, Charles Mannheim, Palais de San-Donato. Catalogue des objets d’art et d’ameublement. Tableaux, dont la vente aux enchères publiques aura lieu à Florence, au Palais de San Donato, le 15 mars 1880 et les jours suivants (…), Parijs (Pillet et Dumoulin) 1880

Cat. Gouda 1994

N.V. Koninklijke Plateelbakkerij Zuid-Holland (cat. Museum het Catharina Gasthuis, Gouda; Museum de Moriaan, Gouda), Gouda/Zwolle 1994

Cat. Heberle Keulen 1882

Veiling J.M. Heberle (H. Lempertz’ Söhne) Keulen (Catalogue des objets d’art et de haute curiosité composant, la magnifique collection de monsieur Johannes Paul à Hambourg), 16-24 oktober 1882 

Cat. Heeswijk 1900

Catalogue des collections d’antiquités au chateau de Heeswijk. III Meubles, bronzes, marbres, porcelaines, argenterie, objets en or, juni 1900

Cat. Hoorn 1957

Zilver van het Noorderkwartier (cat. Westfries Museum, Hoorn), Hoorn 1957

Cat. Kunstbeurs Delft 1967

Oude Kunst- en Antiekbeurs der Vereniging van Handelaren in Oude kunst in Nederland Museum ‘Het Prinsenhof Delft’, z.p. 1967 

Cat. Leeuwarden 1927

N. Ottema, M.W. Vieweg, D. Draaisma, Catalogus der tentoonstelling van antieke goud- en zilverwerken gehouden ter gelegenheid van het honderd-
jarig bestaan van het Friesch genootschap van geschied-, oudheid- en taalkunde
(cat. Friesch Museum, Leeuwarden), Leeuwarden 1927

Cat. Leeuwarden 1985

Fries zilver (cat. Fries Museum, Leeuwarden), Arnhem 1985 (tweede druk)

Cat. Leiden 1935

Catalogus zilvertentoonstelling (cat. Stedelijk Museum De Lakenhal, Leiden), Leiden 1935

Cat. Lempertz Keulen 2016

Veiling Lempertz Keulen (Decorative Arts, sale 1066), 19 mei 2016

Cat. Londen 1862

Special exhibition of art of the Medieval, Renaissance and more recent periods (cat. South-Kensington Museum, Londen), Londen 1862

Cat. New York 1995

The Age of Gallantry. Fine and decorative arts of the Netherlands, 16721800 (cat. Chinese Porcelain Company), New York 1995

Cat. Parijs 1960

Louis XIV. Fastes et décors (cat. Musée des Arts Décoratifs, Parijs), Parijs 1960

Cat. Premsela & Hamburger z.p. 

Premsela & Hamburger. Antiek zilver uit onze collectie juwelen en zilveren voorwerpen, z.p. z.j.

Cat. Rotterdam/Aken 2006

Peter van den Brink, Fred G. Meijer (red.),Willem Kalf 16191693 (cat. Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam; Suermondt-Ludwig-Museum, Aken), Berlijn/Rotterdam/Aken 2006 

Cat. Rotterdam/Amersfoort 1975

Mensen en zilver. Bijna twee eeuwen werken voor Van Kempen en Begeer (cat. Museum Boymans-van Beuningen, Rotterdam; De Zonnehof, Amersfoort), Rotterdam/Amersfoort 1975

Cat. Schulman Amsterdam 1905

Veiling Jacques Schulman, Amsterdam (Antiquités; estampes anglaises. Collection du Château ‘Anna State’ à Hintham. Faïence de Delft, porcelaines de la Chine et du Japon, de Saxe, Höchst, d’Amstel, porcelaines françaises et anglaises, faïences diverses, meubles, sièges, glaces, pendules, lustres, argenterie, orfèvrerie, montres, tabatières, eventails, miniatures, grès, verrerie, sculptures en bois, en ivoire, en marbre, en bronze et en grès, objets en cuivre et en étain), 10-13 oktober 1905

Cat. Schulman Amsterdam 1906

Veiling Jacques Schulman, Amsterdam (Objets d’art et de haute curiosité du Moyen-âge de la Renaissance. Sculptures en bois; argenterie gothique, livres d’heures; antiquités et curiosités des XVIIme-XIXme siècles; faïence de Delft, porcelaines de la Chine et du Japon, de Saxe, de Höchst, de Frankenthal, de Louisbourg, etc.; porcelaines françaises, meubles; glaces, pendules, argenterie, orfèvrerie, bijoux; perles, objets en cuivre, l’art du Japon; tableaux anciens et modernes, estampes, etc.), 16-19 oktober 1906

Cat. Sotheby’s Amsterdam 2005

Veiling Sotheby’s Amsterdam (Fine silver, sale AM0976), 19 december 2005

Cat. Sotheby’s Amsterdam 2007

Veiling Sotheby’s Amsterdam (Fine silver, watches and jewellery), 27 juni 2007

Cat. Sotheby’s Amsterdam 2011

Veiling Sotheby’s Amsterdam (Property from the Estate of Queen Juliana of the Netherlands, sale AM1100), 14-17 maart 2011

Cat. Sotheby’s Génève 1995

Veiling Sotheby’s Génève (The Joseph R. Ritman Collection of 16th & 17th century silver, sale GE0172), 16 mei 1995

Cat. Sotheby’s Londen 2012

Veiling Sotheby’s Londen (Dr. Heller’s Lexicon, sale L12315), 4 december 2012

Cat. Utrecht 1857

Catalogus der tentoonstelling van voor Nederland belangrijke oudheden en merkwaardigheden in de stad en provincie Utrecht voorhanden, door het Provinciaal Utrechtsch Genootschap gehouden in de maanden Junij en Julij 1857 te Utrecht in het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, Utrecht 1857

Cat. Utrecht 1984

Zeldzaam zilver uit de Gouden Eeuw. De Utrechtse edelsmeden Van Vianen (cat. Centraal Museum, Utrecht), Utrecht 1984

Cat. Veilinghuis Middelburg 2012

Veiling Zeeuws Veilinghuis, Middelburg (Kunst- en antiekveiling), 12 december 2012

Cat. Washington 1982

Irish silver from the seventeenth to the nineteenth century (cat. Smithsonian Institution Washington D.C.), z.p. 1982

Cat. Zierikzee z.j.

Zierikzeese goud- en zilversmeden (14de19de eeuw) (cat. Gemeentemuseum, Zierikzee)

Cat. Zutphen-Deventer-Zwolle-Kampen 1999

Lydie van Dijk (red.), Glans langs de IJssel. Zilver uit Zutphen, Deventer, Zwolle en Kampen (cat. Stedelijk Museum Zutphen; Museum De Waag, Deventer; Stedelijk Museum Zwolle; Stedelijk Museum Kampen), Zwolle 1999

Cats 1655

Jacob Cats, Alle de wercken, so ouden als nieuwe, van de heer Iacob Cats, ridder, oudt Raedtpensionaris van Hollandt, (…), Amsterdam (Jan Jacobsz Schipper) 1655

Cats 1658

J. Cats, Self-Stryt, dat is: onderlinge worstelinge van goede en quade gedachten (…), in: Alle de Wercken, so ouden als nieuwen, van de Heer Jacob Cats (…), Amsterdam (Jan Jacobsz Schipper) 1658

Van Cauteren 198687

John van Cauteren, ‘Roermonds zilver. Aanvullingen op de tentoonstellings­catalogus’, Antiek, 21 (1986-87), p. 643-648

De Chalmot

Zie: Zierikhoven 1830

Christie 1988

Robyn Christie, ‘Blackwork prints. Designs for enamelling’, Print Quarterly, 5 (1988), nr 1, p. 4-20

Citroen 1975

K.A. Citroen, Amsterdamse zilversmeden en hun merken, Amsterdam 1975

Citroen 1984

K.A. Citroen, ‘Zilver en zilversmeden in Amsterdam’, in: Cat. Amsterdam 1984, p. 9-25

Citroen 1985

K.A. Citroen, Valse zilvermerken in Nederland, Lochem/Gent 1985 

Citroen 1988

K.A. Citroen, Haar­lemse zilversmeden en hun merken, Haarlem 1988

Citroen 1993

K.A. Citroen, Dutch goldsmiths’ and silversmiths’ marks and names prior to 1812. A descriptive and critical repertory, Leiden 1993

Claessens

Zie: Van Hemeldonck/Baudouin/Claessens 1988

Claessens-Peré 1999

A.M. Claessens-Peré e.a., Zilver voor Sir Anthony (cat. Provinciaal Museum Sterckshof/Zilvercentrum, Antwerpen), Gent/Antwerpen 1999

Clark

Zie: Wood 1894

Cleverens 1999

R.W.A.M. Cleverens, Om reden van discretie… Herinnering aan C. barones van Wassenaer van Catwijck-barones van Boetzelaer dame du palais van Koningin Wilhelmina 18681916, Middelburg 1999

Colman

Zie: Baudoin/Colman/Goethals 1988

Copland 1746

H. Copland, A new book of ornaments, Londen 1746

Cortese 1561

I secreti della signora Isabelle Cortese né quali si contengono cose minerali, medicinali, arteficiose e alchimiche, e molte de l’arte profumatoria, appartenenti a ogni gran Signora, Venetië 1561

De la Croix 1795

Pher. de la Croix, Nederlandse vertalingen en aanvullingen door Hieronymus Dicelius en S. de Vries. Algemeene weereld-beschryving, nae de rechte verdeeling der landschappen, plaetsen, zeeën, rivieren, & Geographisch, politisch, historisch chronologisch en genealogisch, dl. 3, Amsterdam 1795

Van Dael 1993

Peter van Dael, ‘Rooms-katholiek kerkzilver in de zeven­tiende eeuw: functie en vorm’, in: Kerkzilver uit de Gouden Eeuw (cat. Museum Amstelkring, Amsterdam), Amsterdam 1993, p. 7-19.

Van Dam

Zie: Cat. Endlich 2011

Van Dam 2004

Jan Daniël van Dam, Delfts aardewerk. Een proeve tot her-ijking (dissertatie Radboud Universiteit Nijmegen), Amsterdam 2004

Van Damme/Van Driessche 2009

Jan van Damme, m.m.v. Ignace van Driessche, Inventaris van de zilvercollectie in het Kasteel van Laarne, Gent 2009

Danckerts

Zie: Ripa/Danckerts 1656

Dannenfeldt 1982

Karl H. Dannenfeldt, ‘Ambergris. The search for its origin’, in: Isis, 73 (september 1982), nr 3, p. 382-397

Deken 

Zie: Wolff/Deken 1782; Wolff-Bekker/Deken 1785

Den Dekker

Zie: Vreeken/Den Dekker 2003

Dekker 2013

Rudolf M. Dekker, Family, culture and society in the diary of Constantijn Huygens Jr, secretary to Stadholder-King William of Orange (Ego Documents and History Series, dl. 5), Leiden 2013

Delany 1900

Mrs. Delany (Mary Granville). A memoir, 17001788 (bezorgd door George Paston), Londen 1900

Detremmerie

Zie: Goethals/Gruber/Detremmerie 2004

Van Dissel

Zie: Lunsingh Scheurleer/Fock/Van Dissel I 1986, II 1987, III 1988

Van Dongen

Zie: Ruempol/Van Dongen 1991

Doorman 1940

G. Doorman, Octrooien voor uitvindingen in de Nederlanden uit de 16e-18e eeuw, ‘s-Gravenhage 1940

Van Doorslaer 1935

Georges Van Doorslaer, La corporation et les ouvrages des orfèvres malinois, Antwerpen 1935

Draaisma 

Zie: Ottema/Vieweg/Draaisma 1927

Van Driessche

Zie: Van Damme/Van Driessche 2009

Drossaers/Lunsingh Scheurleer 1974

S.W.A. Drossaers, Th.H. Lunsingh Scheurleer, Inventarissen van de inboedels in de verblijven van de Oranjes en daarmede gelijk te stellen stukken, 15671795. Eerste deel: Inventarissen Nassau-Oranje 15671712 (Rijks geschiedkundige publicatiën; grote serie), ’s-Gravenhage 1974

Dubbe

Zie: Van den Bergh-Hoogterp/Dubbe 1997

Dubbe/Beekhuizen 2009

B. Dubbe, J.F.H.H. Beekhuizen, Nederlandse tinnegieters & tinmerken. Een compendium, Amsterdam 2009

Duverger VI 1992

E. Duverger, Antwerpse kunstinventarissen uit de zeventiende eeuw. Dl. 6: 16491653 (Fontes Historiae Artis Neerlandicae / Bronnen voor de Kunstgeschiedenis in de Nederlanden), Brussel 1992

Duysters 1999

Kristin Duysters, ‘Al ‘s werelds goed, is poppe-goed’. Miniatuurzilver in Nederland (cat. Historisch Museum Het Burgerweeshuis, Arnhem), Arnhem 1999

Duyvené de Wit-Klinkhamer/Gans 1965

Th.M. Duyvené De Wit-Klinkhamer, M.H. Gans, De geschiedenis van het Nederlandse zilver, Amsterdam 1965

Dykstra 1892

Waling Dykstra, Uit Friesland’s volksleven. Van vroeger en later, dl. 1, Leeuwarden 1892

Van Eck 2008

Xander van Eck, Clandestine splendor. Paintings for the Catholic Church in the Dutch Republic, Zwolle 2008

Van Eeghen

Zie: I.H.v.E. 1976

Eelkman RoodaHoogterp 1982

L.E. Eelkman Rooda‑Hoogterp, ‘Hoed je voor de vrijheid, iets over de Utrechtse zilverinname van 1795’, in: Jaarboek ‘OudUtrecht’, 1982, p. 137‑150

Eliëns 2012

Titus M. Eliëns, Zilver uit Batavia / Silver from Batavia (cat. Gemeentemuseum Den Haag), Den Haag/Zwolle 2012

Endlich 2011 

John Endlich, m.m.v. Dirk Jan Biemond, Jet Pijzel-Dommisse, Nederlandse zilveren miniaturen uit de 17de en 18de eeuw, Zwolle 2011

Endlich 2011 A 

John Endlich Antiquairs. Catalogus 2011, Haarlem 2011

Endlich 2015 

John Endlich, Permutations ‘Coffee and Tea Service’ (vouwblad), 2015

Ensko 1948/1983

Stephen G.C. Ensko, American silversmiths and their marks. The definitive (1948) Edition, New York/Londen 1983

Estié 2011

J. Estié e.a., Salomon Stodel Antiquités, Amsterdam 2011

Évrard de Fayolle 1902/2014

A. Évrard de Fayolle, Recherches sur Bertrand Andrieu, de Bordeaux, graveur en médailles (…), Chalon-sur-Saône/Parijs 1902 (reprint Parijs 2014)

Faber

Zie: Kröger-Verhorst/Faber 2015

Falino/Ward 2008

Jeannine Falino, Gerald W.R. Ward (red.), Silver of the Americas, 16002000 (cat. Museum of Fine Arts, Boston), Boston 2008

Faniel/Levallois 1958

Stéphane Faniel, Pierre Levallois, Le XVIIe siècle français (Collection connaissance des arts, dl. 3), Parijs 1958

Fitzgerald 2005

Alison Fitzgerald, ‘Cosmopolitan commerce. The Dublin goldsmith Robert Calderwood’, Apollo, 2005, p. 46-52

Flinders 1814

Matthew Flinders, A Voyage to Terra Australia, undertaken for the Purpose of Completing the Discovery of that Vast Country, and Prosecuted in the Years 1801, 1802, and 1803, in His Majesty’s Ship The Investigator (…), Londen (G. en W. Nicol) 1814, dl. 1

Fock

Zie: Lunsingh Scheurleer/Fock/Van Dissel I 1986, II 1987, III 1988

Fock 1977

C. Willemijn Fock e.a., Leids zilver (cat. Museum De Lakenhal, Leiden), Leiden 1977

Folz 1482/Trübner 1879

Karl J. Trübner, Spruch von der Pest 1482 Hans Folz. Abgedruckt und erläutert, Strassburg 1879

Le Francq van Berkhey 17691779

Le Francq van Berkhey, Natuurlijke historie van Holland, Amsterdam (Yntema enTieboel) 1769-1779 (6 dln.)

Le Francq van Berkhey 1809

Joannes Le Francq van Berkhey, Oud Hollands vriendschap, dankbaar aan Neerlands kroost, tot Leydens troost, besloten met Utrechts eeuwschets: in Nederduitsche dichtmaat, met uitgebreide historiesche oud Hollandsche aanteekeningen, afbeeldingen van vriendschappelijke drinkbekers en zinnebeeldige titelplaat; mitsgaders een beeldnis medaillon des konings van Holland. Aan den raad en het volk van Leyden, Leiden (F. de Munnik) 1809

Frederiks I 1952

J.W. Frederiks, Dutch Silver. I: Embossed plaquettes tazze and dishes from the Renaissance until the end of the eighteenth century, Den Haag 1952

Frederiks II 1958

J.W. Frederiks, Dutch silver. II: Wrought plate of North and South-Holland from the Renaissance until the end of the eighteenth century, Den Haag 1958

Frederiks III 1960

J.W. Frederiks, Dutch Silver. III: Wrought plate of the cen­tral, northern and southern provinces from the Renaissan­ce until the end of the eighteenth century, The Hague 1960

Frederiks IV 1961

J.W. Frederiks, Dutch silver. IV: Embossed ecclesiastical and secular plate from the Renaissance until the end of the eighteenth century, Den Haag 1961

Fritz 198384

Johann Michel Fritz, ‘Twee bekers van de Leeuwarder zilversmid Andele Andeles (1689-1754) in de Stadtkirche te Karlsruhe’, Antiek, 18 (1983-84), p. 76-78

Fuhring 2004 

Peter Fuhring, m.m.v. Jennifer M. Kilian, Katy Kist, Ornament prints in the Rijksmuseum II. The seventeenth century (Studies in prints and printmaking, dl. 5), Amsterdam/Rotterdam 2004

Gans

Zie: Duyvené de Wit-Klinkhamer/Gans 1965

Gans 1961

M.H. Gans, Juwelen en mensen. De geschiedenis van het bijou van 1400 tot 1900, voornamelijk naar Nederlandse bronnen, Amsterdam 1961

Gans/Voet 2014

L.B. Gans, Goud- en zilvermerken van Voet, Amsterdam 2014

Van Gelder/Van der Veen 1999

Roelof van Gelder, Jaap van der Veen, ‘Verzamelen in Rembrandts tijd. Kunst en curiosa in de zeventiende eeuw’, in: Rembrandts schatkamer (cat. Museum Het Rembrandthuis), Zwolle 1999, p. 11-32

Van Gelder/Wagenaar 1988

Roelof van Gelder, Lodewijk Wagenaar, Sporen van de Compagnie. De VOC in Nederland, Amsterdam 1988

Gélis-Didot 1896

P. Gélis-Didot, L’Oeuvre de J.-Fr. Forty, dessinateur et graveur, Parijs [1896]

Gerszi 1983

Teréz Gerszi, Paulus van Vianen. Tekeningen van een zilversmid, Amsterdam /Boedapest 1983

Goethals

Zie: Baudoin/Colman/Goethals 1988

Goethals/Gruber/Detremmerie 2004

Dorsan Goethals, Alain Charles Gruber, M. Detremmerie, Magie de l’orfèvrerie. Faste et élégance. Cinq siècles d’orfèvrerie européenne dans les collections privées (dl. 2), Brussel/Antwerpen 2004

Ter Gouw 1871

Jan ter Gouw, De Volksvermaken, Haarlem 1871

Graas/Jager 2000

Tim Graas, Gemke Jager, ‘Het oudste Schoonhovense zilver nader beschouwd’, in: Louise E. van den Bergh-Hoogterp, J.R.H. Roessingh, Jean-Pierre van Rijen (red.), De Stavelij in zilver, z.p. 2000, p. 67-84

Von Graevenitz 1973

A.M. von Graevenitz, Das niederländische Ohrmuschel-Ornament. Phänomen und Entwicklung dargestellt an den Werken und Entwürfen der Goldschmiedefamilien van Vianen und Lutma (dissertatie Ludwig-
Maximilians-Universität, München), Bamberg 1973

Van Griensven 2000

Adrie van Griensven, ‘Nederlandse toiletstellen’, in: Louise E. van den Bergh-Hoogterp, J.R.H. Roessingh, Jean-Pierre van Rijen (red.), De Stavelij in zilver. 25 jaar Zilverclub, z.p. 2000, p. 211-216

Grisebach 1974

Lucius Grisebach, Willem Kalf 16191693, Berlijn 1974

Gruber

Zie: Goethals/Gruber/Detremmerie 2004

Hales 2005

Linda Hales, ‘Design’, Washington Post, 19 juni 2005

Hall 1995

David W. Hall, Irish Pewter. A History, Dublin 1995

Hall 2005

David Hall, Types of Irish Pewter, Dublin 2005

Hannema 1967

D. Hannema, Beschrijvende catalogus van de schilderijen, beeldhouwwerken, aquarellen en tekeningen behorende tot de verzameling van de Stichting Hannema-De Stuers Fundatie, Rotterdam 1967

Heller 2003

István Heller, Europäische Goldschmiedearbeiten 15601860 (cat. Couven-Museum, Aken), München 2003

Hellinga 2002

Onno Hellinga, ‘Alde famyljeoantekeningen fan Knijff, Mellema van Oosterzee en Wigara, de skoanfamylje fan Sibrandus Lubbertus’, in: Genealogysk Jierboek 2002 (Fryske Akademy), Ljouwert/Leeuwarden 2002, p. 99-185

Hellinga/Noomen 2011

Onno Hellinga, Paul N. Noomen, ‘Genealogia Ayttana’, in: Genealogysk jierboek, 2011, p. 127-307

Van Hemeldonck 2005

G. Van Hemeldonck, Het grootwerk. Goudsmeden, zilversmeden en juweliers vermeld te Antwerpen, 13de-19de eeuw, Antwerpen 2005 (cdrom)

Van Hemeldonck/Baudouin/ Claessens 1988

G. Van Hemeldonck, P. Baudouin, A.M. Claessens, Zilver uit de Gouden Eeuw van Antwerpen (cat. Rockoxhuis), Antwerpen 1988

Hennin 1826

M.H. [Michel Hennin], Histoire numismatique de la Révolution Française, ou description raisonnée des médailles, monnaies, et autres monumens numismatiques relatifs aux affaires de la France, depuis l’ouverture des Etats-Généraux jusq’a l’établissement du gouvernement consulaire, Parijs (J.S. Merlin) 1826

Hernmarck 1977

Carl Hernmarck, The art of the European silversmith, 14301830, Amsterdam / Londen/New York 1977, 2 dln.

Van Heukelum 1873

G.W. van Heukelum, ‘Studie-bladen’, Het Gildeboek, 1(1873), p. 36-38

Hofman/Leopold 1975

W.A. Hofman, J.H. Leopold, Groninger zilver (cat. Gronin­ger Museum), Groningen 1975

Hofstede De Groot 1906/2016

C. Hofstede De Groot, Die Urkunden über Rembrandt (15751721). Neu herausgegeben und commentirt von (…) (Quellenstudien zur Holländischen Kunstgeschichte), Den Haag 1906 (reprint 2016)

Hollstein VII 1962

F.W.H. Hollstein, German engravings, etchings and woodcuts, ca 14001700, dl. 7, Amsterdam 1962

Houttuyn 

Zie: Linnaeus/Houttuyn 1764

Huygens 1876

Constantijn Huygens jr, Journaal van 21 october 1688 tot 2 september 1696. Eerste deel, Utrecht 1876

I.H.v.E 1976

I.H.v.E. [I.H. van Eeghen], ‘Antoni de Winter en de 100 ambachten’, Maandblad Amstelodamum, 63 (1976), p. 25-30

Jager

Zie: Graas/Jager 2000

Jansen 1967

Beatrice Jansen e.a., Haags zilver uit vijf eeuwen (cat. Haags Gemeentemuseum), Den Haag 1967

Jansen-Sieben 1996

R. Jansen-Sieben, ‘Maerlants zintuig-kampioenen’, Queeste. Tijdschrift over middeleeuwse letterkunde in de Nederlanden, 3 (1996), p. 151-161

Japikse/Rijperman 19151970

N. Japikse, H.H.P. Rijperman (red.), Resolutiën der Staten-Generaal van 1576 tot 1609, 14 dln, ‘s-Gravenhage 1915-1970

Jobse-van Putten 1996

Jozien Jobse-van Putten, Eenvoudig maar voedzaam. Cultuurgeschiedenis van de dagelijkse maaltijd in Nederland, Nijmegen 1996

Johnson 1792

Samuel Johnson, A dictionary of the English language (…). Abstracted from the folio edition, by the author. To which are prefixed a grammar of the English language and the preface to the folio edition, Londen 1792

De Jong 1990

Marijnke de Jong, ‘“Viel und mancherley Gefögel”. Populaire friezen met vogels uit het eind van de 16de en de eerste helft van de 17de eeuw’, Bulletin van het Rijksmuseum, 38 (1990), nr 4, p. 305-313.

Jonker

Zie: Bergvelt/Jonker/Wiechmann 2002

Jörg 

Zie: Van Campen/Jörg 1997

Josephus Jitta 

Zie: Zadoks-Josephus Jitta 1980

Joy 1981

Edward T. Joy, Getting dressed (The Arts and Living; Victoria and Albert Museum), Londen 1981

Kalff 1884/1972

Gerrit Kalff, Het lied in de Middeleeuwen (dissertatie Rijksuniversiteit Leiden), Leiden 1884 (facsimile Arnhem 1972)

Keikes 197374

Wiebe Keikes, ‘Zierikzeese goud- en zilversmeden (14de-19de eeuw)’, Antiek, 8(1973/74), p. 111-130

Van der Kellen 1867

David van der Kellen jr, ‘Wat er zoo in een burgerhuis van de 17e eeuw te vinden was’, in: De oude tijd, Haarlem (A.C. Kruseman) 1867, p. 331-335

Van der Kellen 1869

D. van der Kellen jr, ‘Hansje in de kelder’, De Oude Tijd, 1 (1869), p. 84-86

Van der Kellen 1869 A

D. van der Kellen jr, ‘Wat er al zoo in een burgerhuis van de zeventiende eeuw te vinden was’, De Oude Tijd, 1 (1869), p. 260-263

Kerrebijn/Van Rijen 2002

K.F. Kerrebijn, Jean-Pierre van Rijen, ‘Zilveren potpourri’s. Een overzicht van de Nederlandse exemplaren’, in: De Stavelij. Jaarboek 2002, Nijmegen 2002, p. 25-36

Keyser-Schuurman 1987

W.E.S.L. Keyser-Schuurman, Roermonds zilver, Roermond 1987

King 1776

The original works of William King, (…) with historical notes, and memoirs of the author. (…) Volume the third, Londen 1776

De Kleyn 197273

J. de Kleyn, ‘De kraantjeskan met conische vorm, een oud type koffiekan’, Antiek, 7 (1972-73), p. 433-445

Knol

Zie: Sint Nicolaas/Knol 2008

Knol 2011

Egge Knol, Zilver in Groningen (cat. Groninger Museum), Groningen 2011

Koffy- en theewereld 1701

De gedebaucheerde en betoverde koffy- en theewereld, behelzende een meenigte van aardige voorvallen, welke zich sedert weinig tijds te Amsterdam, Rotterdam, in Den Haag, te Utrecht en de bijgelegene Plaatsen, op de Koffy- en Theegezelschapjes (…) hebben voorgedragen, met alle de debauches en ongeregeldheden, welke onder pretext van deeze laffe Dranken worden gepleegd. (…), Amsterdam (Timotheus ten Hoorn) 1701

Koldeweij 1985

A.M. Koldeweij, Zilver uit ’s-Hertogenbosch van bourgondisch tot biedermeier (cat. Noordbrabants Museum, Den Bosch), Den Bosch 1985

 

Kollewijn 1891

R.A. Kollewijn, Bilderdijk, zijn leven en zijn werken. Naar oorspronkelijke en voor een groot gedeelte onuitgegeven bescheiden samengesteld, Amsterdam 1891, dl. 2

Kramm 1858

Christiaan Kramm, De levens en werken der Hollandsche en Vlaamsche kunstschilders, beeldhouwers, graveurs en bouwmeesters, van den vroegsten tot op onzen tijd. Dl. 2, Amsterdam (Gebroeders Diederichs) 1858

Krekel-Aalberse

Zie: Six/Krekel-Aalberse 2003

Kröger-Verhorst/Faber 2015

Jelka Kröger-Verhorst, Irene Faber, ‘Een vorstelijke bruikleen: de chanoekia van Hermanus Nieuwenhuys’, in: De Stavelij. Jaarboek 2014, Nijmegen 2015, p. 116-121

Kruijsen 2002

Barbara Kruijsen, Verzamelen van middeleeuwse kunst in Nederland 18301903 (dissertatie Katholieke Universiteit Nijmegen), Nijmegen 2002

Ter Kuile 1986

Onno ter Kuile, Koper & brons (Catalogus van de verzameling kunstnijverheid van het Rijksmuseum te Amsterdam, dl. 1), ‘s-Gravenhage 1986

Van Laer 1721

Willem van Laer, Weg-wyzer voor aankoomende Goud en Zilversmeeden, Amsterdam 1721

Lammers 1980

Joseph Lammers, ‘Innovation und Virtuosität’, in: Stilleben in Europa (cat. Westfälisches Landesmuseum für Kunst und Kulturgeschichte, Münster), Münster 1980, p. 480-512 

Van Leeuwen 1667

Simon van Leeuwen, Costumen, keuren, ende ordonnantien, van het baljuschap ende lande van Rijnland. Daar inne begrepen de algemene costumen ende regtsgebruyken, soo in de manier van procederen, als andere gemeene regtssaken, binnen de steden ende ten platten lande van Holland gebruykelijk (…), Leiden/Rotterdam 1667

Lemmens 1983

G. Lemmens, m.m.v. Juliette Bogaers, Nijmeegs zilver (cat. Nijmeegs Museum Commanderie van Sint-Jan), Nij­megen 1983

Lemmens 2007

Gerard Lemmens, ‘Een theebus gerehabiliteerd’, Nieuwsbrief, nr 10, mei 2007

Leopold

Zie: Hofman/Leopold 1975

Levallois 

Zie: Faniel/Levallois 1958

Linnaeus/Houttuyn 1764

Carolus Linnaeus, Martinus Houttuyn, Natuurlyke Historie of Uitvoerige Beschryving der Dieren, Planten en Mineraalen, volgens het Samenstel van den Heer Linnaeus. Met naauwkeurige Afbeeldingen. Eerste Deels, Zesde stuk: Dieren van beiderley Leven, Amsterdam 1764

De Lorm 1999

Jan Rudolph de Lorm (biografieën: Dirk Jan Biemond), Amsterdams goud en zilver (cat. Rijksmuseum, Amsterdam; Catalogi van de verzameling kunstnijverheid van het Rijksmuseum te Amsterdam, dl. 3), Amsterdam/Zwolle 1999

Luijt 2011

Janjaap Luijt, Met glans verzameld. Zilver uit de collectie De Boever-Alligoridès, Oudenaarde 2011

Lunsingh Scheurleer

Zie: Drossaers/Lunsingh Scheurleer 1974

Lunsingh Scheurleer/Fock/Van Dissel I 1986

Th.H. Lunsingh Scheurleer, C.W. Fock, A.J. van Dissel, Het Rapenburg. Geschiedenis van een Leidse gracht. Dl. I: Groenhazenburch, Leiden 1986

Lunsingh Scheurleer/Fock/Van Dissel II 1987

Th.H. Lunsingh Scheurleer, C.W. Fock, A.J. van Dissel, Het Rapenburg. Geschiedenis van een Leidse gracht. Dl. II: De paplepel, Leiden 1987

Lunsingh Scheurleer/Fock/Van Dissel III 1988

Th.H. Lunsingh Scheurleer, C.W. Fock, A.J. van Dissel, Het Rapenburg. Geschiedenis van een Leidse gracht. Dl. III A en B: Meyenburch, Leiden 1988

Luntingh 

Zie: Meijers/Luntingh 1981

Mannoni 2003

Laurent Mannoni, Etienne Jules Marey. La mémoire de l óeil, Milaan 2003

Marey 1893

J. Marey, ‘Mouvements de natation de la raie’, La Nature, 8 februari 1893, p. 177-178

Markova 2003

G.A. Markova, Dutch silver. The armoury and its treasures (cat. Kremlin Museum), Moskou 2003

Marx 1897

Roger Marx, Les médailleurs français depuis 1789, Parijs (Société de Propagation des Livres d’Art) 1897

McDonnell 1997

Joseph McDonnell, ‘Irish Rococo Silver’, Irish Arts Review, 13 (1997), p. 78-87

Meijer 

Zie: Van der Willigen/Meijer 2003

Miedema 1987 

Hessel Miedema, Beeldespraeck. Register op D.P. Pers’ uitgave van Cesare Ripa’s Iconologia (1644), Doornspijk 1987 

Le Moine de L‘Espine 1801

Jacques le Moine de L‘Espine, De Koophandel van Amsterdam naar alle gewesten der wereld, dl. 2, Amsterdam e.a. 1801

Molema 1887

H. Molema, Woordenboek der Groningsche volkstaal in de 19de eeuw, Winsum 1887

Ter Molen 197273

J.R. ter Molen, ‘De potpourri: een merkwaardig object in het Nederlands zilver’, Antiek, 7 (1972-73), nr 1, p. 173-184

Ter Molen 1978

J.R. ter Molen, Thema thee. De geschiedenis van de thee en het theegebruik in Nederland (cat. Museum Boymans-van Beuningen, Rotterdam), Rotterdam 1978

Ter Molen 1984

J.R. ter Molen, Van Vianen. Een Utrechtse familie van zilversmeden met een internationale faam (dissertatie Rijksuniversiteit Leiden), 2 dln., z.p. 1984

Ter Molen 1992

J.R. ter Molen, ‘De loterijprent van Durgerdam. Een overzicht van het Nederlandse zilver uit de late zeventiende eeuw in woord en beeld’, Antiek, 27 (1992), p. 112-132

Ter Molen 1994

J.R. ter Molen, Zilver (cat. Museum Boymans-van Beuningen, Rotterdam), Rotterdam 1994

Ter Molen 2009

Joh.R. ter Molen, Goud-Zilver-Oranje. Interacties van edel allooi (Nijmeegse kunsthistorische cahiers, dl. 16), Nijmegen/Edam 2009

Ter Molen 2014

Johan R. ter Molen e.a., Fries goud en zilver, Gorredijk 2014, 3 dln.

Ter Molen 2014 A

Johan R. ter Molen, ‘Zilver voor het Stadhouderlijk Hof en het Koninklijk Huis’, in: Fries goud en zilver, Gorredijk 2014, p. 94-107

Ter Molen 2014 B

Johan R. ter Molen, ‘Zilver van elders in Friesland’, in: Fries goud en zilver, Gorredijk 2014, p. 144-161

Morse Symonds

Zie: Delany 1900

Mysterium fidei 1965

Mysterium fidei. Encycliek van Paus Paulus VI van 3 september 1965 over de leer en de verering van de heilige eucharistie (vertaling M.H. Mulders, J. Kahmann), Hilversum 1965

Nagtegaal 2010

H.J. Nagtegaal, Wapenboek van het Hoogheemraadschap van Delfland. Wapens en biografieën van de baljuws, dijkgraven en hoogheemraden van Delfland (12821780), Rotterdam 2010

Neerincx 1986

Riet Neerincx, Zilver (cat. Gemeentemuseum Arnhem), Arnhem 1986

Nelson 1957

George Nelson, The problems of design, New York 1957

Newman 1987

Harold Newman, An illustrated dictionary of silverware, Londen 1987

Noomen

Zie: Hellinga/Noomen 2011

Nys 2012

Wim Nys, Zilveren wind- & watermolenbekers in Europa ca. 15301760, Gent 2012

Ottema/Vieweg/Draaisma 1927

N. Ottema, M.W. Vieweg, D. Draaisma, Catalogus der tentoonstelling van antieke goud- en zilverwerken gehouden ter gelegenheid van het honderd-
jarig bestaan van het Friesch genootschap van geschied-, oudheid- en taalkunde
(cat. Friesch Museum, Leeuwarden), Leeuwarden 1927

Ouwens

Zie: Poot/Ouwens 1743-1750

P.F.P. 1761

P.F.P., ‘De Nederlandsche criticus, No. LXI’, in: De Nederlandsche criticus, bestaande in LXXXVI zoo critique, satarique als ernstige vertoogen, dl. 2, Amsterdam (F. de Kruyff/A. van der Kroe) 1761, p. 489-496

Pechtold 2016

Alexander Pechtold, ‘Dansen tulpen, oer-Hollands en hedendaags’, in: Van Berkum 2016, p. 40-43

Pepys 1895

Samuel Pepys, bezorgd door Henry B. Wheatley, The diary memoirs of Samuel Pepys (…), for the first time fully transcribated (…), dl. XII, New York 1895

Pers 

Zie: Ripa/ Pers 1644

Piemontois 1670

Alexis Piemontois [pseudoniem van Girolamo Ruscelli], Veelderhande treffelijcke secreten, inhoudende seer excellente ende wel gheapprobeerde remedien, teghen veelderhande kranckheden, wonden ende andere accidenten, Amsterdam (Willemsz) 1670

Pijzel-Dommisse 1980

Jet Pijzel-Dommisse, ‘t Is poppegoet en anders niet. Het poppenhuis in het Frans Halsmuseum, Haarlem 1980

Pijzel-Dommisse 2005

Jet Pijzel-Dommisse e.a., Haags goud en zilver (cat. Gemeentemuseum,
 Den Haag), Den Haag/Zwolle 2005

Pijzel-Dommisse 2007

Jet Pijzel-Dommisse, ‘Turboschelpbeker’, Bulletin van de Vereniging Rembrandt, (zomer 2007), p. 13-16.

Poot/Ouwens 17431750

Hubert Korneliszoon Poot, Rutger Ouwens (bew.), Het groot natuur- en zedekundigh werelttoneel of woordenboek van meer dan 1200 aeloude Egiptische, Grieksche en Romeinsche zinnebeelden of beeldenspraek, vervattende eene geleerde en leerzaeme uitbeelding en beschryving van alle deugden, ondeugden, genegentheden, bedryven, hartstogten, kunsten, leeringen en zinnelykheden dier aeloude volkeren, mitsgaders van hooftstoffen, hemellichten, lantschappen, rivieren en veele andere zaeken, op nieu uit de oirsprongklyke schriften van Cezar Ripa, Zarantino Kastellini, Piërus Valerianus (…), 3 dln., Delft 1743-1750

Rabus 1694

P. Rabus, De boekzaal van Europe, Amsterdam (Wed. van Jan J. Schipper) 1694

De Rabutin-Chantal 1756

Marie de Rabutin-Chantal, Lettres de Madame la Marquise de Sévigné, à madame la Comtesse de Grignan, sa fille, dl. 5, Amsterdam (La Compagnie) 1756

De Reijke 2013

Peter de Reijke, ‘Zilverkeuren tussen echt en vals. Quasi-keuren in een aantal voorbeelden’, Impost, 21 (april 2013), p. 15-19

Van Rijen

Zie: Kerrebijn/Van Rijen 2002

Van Rijen 1996

Jean-Pierre van Rijen, ‘“Tot het verciersel van het altaar”. Kerkelijk zilver in het bisdom Rotterdam’, in: Verborgen kerkschatten. Katholieke kunst uit Zuid-Holland (cat. Historisch Museum Rotterdam), Utrecht/’s-Gravenhage 1996, p. 132-186, 267-322

Van Rijen 1997

Jean-Pierre van Rijen, Groninger keur. Zilver uit Stad en Ommelanden (cat. Nederlands Goud-, Zilver- en Klokkenmuseum, Schoonhoven; Groninger Museum), Schoonhoven/Groningen 1997

Van Rijen 2000

Jean-Pierre van Rijen e.a., Zilver en zilversmeden uit de Baronie van Breda (cat. Breda’s Museum), Breda 2000 

Van Rijen 2003

Jean-Pierre van Rijen, ‘Potpourri’s en brûle-parfums. Ieder interieur zijn eigen geur’, Cachet. Tijdschrift voor kunstliefhebbers, nr 23, juni 2003, p. 28-35

Van Rijen 2008

Jean-Pierre van Rijen, ‘De zilverfabriek Künne in Altena. “Das erste Geschäft dieser Art in Rheinland-West­phalen”’, in: De Stavelij. Jaarboek 2008, Nijmegen 2008, p. 63-76

Van Rijen 2011

Jean-Pierre van Rijen, ‘Koninklijk zilver en zes zeldzame miniatuurtjes’, Muse / Rijksmuseum Twenthe, 5 (2011), nr 10, p. 14-17

Van Rijen 2014

Jean-Pierre van Rijen, ‘Nabootsingen, kopieën en falsificaties’, in: Ter Molen 2014, p. 162-187.

Van Rijen 2016

Jean-Pierre van Rijen, ‘Van toiletspiegel tot nachtspiegel. Zilveren toiletgerei in de zeventiende en achttiende eeuw’, Desipientia, 23 (voorjaar 2016),
 nr 1, p. 11-15

Van Rijen/Vanwesenbeeck 2017

Jean-Pierre van Rijen, Cees Vanwesenbeeck, Zilver in en rond Bergen op Zoom, Bergen op Zoom 2017

Rijperman

Zie: Japikse/Rijperman 1915-1970

Ripa/Baudoin 1698

J.B. (Jean Baudoin), Iconologie où la science des emblèmes, devises, &c. qui apprend à les expliquer dessiner et inventer. Ouvrage très utile aux orateurs, poëtes, peintres (…), Amsterdam (Adrian Braakman) 1698

Ripa/Danckerts 1656

Cesare Ripa, Iconologia, of uytbeeldinge des verstands, waar in verscheiden afbeeldingen van deugden, ondeugden, genegentheden, menschlijcke hertztochten, konsten, leeringen (…), Amsterdam (Cornelis Danckerts) ca 1656 

Ripa/Pers 1644

Cesare Ripa, bew. Dirck Pietersz Pers, Giovanni Zaratino Castellini, Iconologia of uytbeeldingen des verstands. (…) Cesare Ripa ; Verrijckt met veele beeldnissen en geestige geleerde overwegingen, door de uytnemende verbeteringe van Giov. Zaratino Castellini. Uyt het Italiaens vert. door D.P. Pers, Amsterdam (D.P. Pers) 1644

Roberts 2012

Benjamin Roberts, Sex and drugs before rock ‘n’ roll. Youth culture and masculinity during Holland’s Golden Age, Amsterdam 2012

Roethlisberger 1993

Marcel G. Roethlisberger, Abraham Bloemaert and his sons. Paintings and prints, Doorn­spijk 1993

De Roever 1891

N. de Roever, Van vrijen en trouwen. Bijdrage tot de geschiedenis van oud-vaderlandsche zeden, Haarlem 1891 [1890]

Rogge 1863

Hendrik Cornelis Rogge, Tentoonstelling van voor Nederland belangrijke oudheden en merkwaardigheden in de Provincie Zuid-Holland voorhanden, of met betrekking tot die provincie elders bewaard, gehouden te Delft, Julij-Augustus 1863, Delft 1863

Roskam/Biemond 2003

Rebecca E. Roskam, Dirk Jan Biemond, ‘Biografieën’, in: Vreeken / Den Dekker 2003, p. 413-482

Ruempol/Van Dongen 1991

A.P.E. Ruempol, A.G.A. van Dongen, Pre-industriële gebruiksvoorwerpen 11501800 (cat. Museum Boijmans-van Beuningen, Rotterdam), Rotterdam 1991

Ruscelli

Zie: Piemontois 1670

Sargeaunt 

Zie: Terentius/Sargeaunt 1912/1964

Schadee 1991

N.I. Schadee, Zilverschatten. Drie eeuwen Rotterdams zilver (cat. Historisch Museum Rotterdam), Rotter­dam 1991

Schama 1989

Simon Schama, Citizens. A chronicle of the French Revolution, New York 1989

Schenkeveld-van der Dussen 1995

M.A. Schenkeveld-van der Dussen, ‘Pers, Poot en Ouwens’, 11 (1995), De zeventiende eeuw, p. 76-81

Schipper 2003

Jan Schipper, ‘Wat is wijsheid?’, in: De Stavelij. Jaarboek 2003, Nijmegen 2003, p. 57-60

Schipper-van Lottum 1993 

M.G.A. Schipper-van Lottum, Advertenties en berichten in de Amsterdamse Courant uitgetrokken op kleding, stoffen, sieraden en accessoires, tussen de jaren 16721765, afl. 1, 1993 

Schoen 2002

Peter Schoen, Heerenveens zilver 16161813 (cat. Museum Willem van Haren, Heerenveen), Heerenveen 2002

Schotel 1864

G.D.J. Schotel, ‘De koffij’, in: N. Donker, A.G.C. van Duyl, H.J. Schimmel (red.), Nederland, dl. 3, Amsterdam (Loman en Verster) 1864, p. 104-114

Schotel 1868

G.D.J. Schotel, Het Oud-Hollandsch huisgezin der zeventiende eeuw, Haarlem 1868

Schull 1832

P.S. Schull, ‘Een snuifje’, in: P.S. Schull, A. van der Hoop, Bijdragen tot boeken- en menschenkennis. Dl. 1, Dordrecht 1832, p. 17-38

Schwartz 1953

Barnsteen. Een bundel verhalen uit de klassieke oudheid, vertaald en toegelicht door M.A. Schwartz, Amsterdam/Brussel 1953

Segal 1988

Sam Segal, A prosperous past. The sumptuous still life in the Netherlands 16001700, Den Haag 1988

Sewel/Buys 1766

Willem Sewel, Egbert Buys, A Compleat Dictionary English and Dutch, to which is added a grammar, for both languages, dl. 1, Amsterdam 1766

Van der Sijs 2002

Nicoline van der Sijs, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, Amsterdam/Antwerpen 2002

Singelenberg-van der Meer 1985

M. Singelenberg-van der Meer, Nederlandse keramiek- en glasmerken 18801940, Lochem 1985

Sint Nicolaas/Knol 2008

Eveline Sint Nicolaas, Egge Knol, ‘Een Groninger Hansje-in-de-kelder’, Groninger Museum Magazine, 3 (2008), p. 33-35

Six/Krekel-Aalberse 2003

Mickey Six, Annelies Krekel-Aalberse, ‘Vrouwen met een meesterteken’, Cachet, (maart 2003), nr 22, p. 16-22

Soens 1902

E. Soens, ‘Onuitgegeven gedichten van Anna Bijns (1ste deel)’, Leuvensche bijdragen, 4 (1902), nr 3, p. 199-368

Souterius 1623

Daniel Souterius, Nuchteren Loth, dat is, Middel om op te staen, uyt de ziel-verderffelijcke sonde, van dronckenschap, tot een maetich, ende godvruchtich leven. Beschreven in XXVIII. predicatien (…), Haarlem (Herm. Theunisz. Kranepoel) 1623

Speelberg 2012

Femke Speelberg, ‘Het zwartwerkornament van Esaias van Hulsen. Een unieke prent in een bijzondere techniek’, Desipientia, 19 (voorjaar 2012), nr 1, p. 7-12

Van der Spek 1981

J. van der Spek (red.), Zoetermeers woordenboek, Zoetermeer 1981

Stoett 19231925

F.A. Stoett, Nederlandse spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden, Zutphen 1923-1925

Stoter 1989

Marlies Stoter, Lelie in zilver. Van der Lely, meesterzilversmeden te Leeuwarden 15741788 (cat. Fries Museum, Leeuwarden), Leeuwarden/Zutphen 1989

Stoter 2000

Marlies Stoter, De Zilveren Eeuw. Fries pronkzilver in de zeventiende eeuw (cat. Fries Museum, Leeuwarden), Leeuwarden/Franeker 2000

Stoter 2000 A

Marlies Stoter, ‘Voet en Ottema, een kijkje achter de kamerschermen’, in: Louise E. van den Bergh-Hoogterp, J.R.H. Roessingh, Jean-Pierre van Rijen (red.), De Stavelij in zilver, z.p. 2000, p. 371-380

Terentius/Sargeaunt 1912/1964

Publius Terentius Afer (vertaling John Sargeaunt), Terence with an English translation by John Sargeaunt, Londen/Cambridge 1912 (heruitgave Cambridge 1964), 2 dln.

Themmen 1814

[P.H. Themmen], Een anecdotisch reisje van Holland naar Engeland in twaalf dagen uit en te huis, Amsterdam (Lodewyk van Es) 1814

Trübner

Zie: Folz 1482/Trübner 1879

Van Uytven 2007

Raymond van Uytven, Geschiedenis van de dorst. Twintig eeuwen drinken in de Lage Landen, Leuven 2007

Valentyn 1726

François Valentyn, Zaaken van den godsdienst op het eyland Java, als ook een beschryving van het Nederlandsch comptoir in Suratte (…), Dordrecht / Amsterdam (Joannes van Braam/Gerard onder de Linden) 1726

Vanwesenbeeck 

Zie: Van Rijen/Vanwesenbeeck 2017

Van der Veen

Zie: Van Gelder/Van der Veen 1999

Veenendaal 1987

J. Veenendaal, ‘Een zilveren sirihbladhouder’, Bulletin van het Rijksmuseum,
35 (1987), p. 10-15

Verantwoordelijkstekens 2004

Nederlandse verantwoordelijkheidstekens van 1797 tot 1953. Een overzicht van de Nederlandse meestertekens, importeurstekens, kantoorherkenningstekens, essayeurstekens en handelsessayeurstekens voor goud, zilver en platina sinds de invoering van de Wet van 19 Brumaire 6e jaar (9 11 1797) tot 1953, Gouda 2004

Verbeek 197273

J. Verbeek, ‘J.B. Barckhuysen (ca. 1684-1760) parelmoersnijder’, Antiek, 7 (1972-1973), p. 277-286

Verbeek 1984

J. Verbeek, Nederlands zilver 17801830, Lochem/Gent 1984

Verbeek 1988

J. Verbeek, Nederlands zilver 17251780, Lochem 1988

Van Verschuer 1916

W.F.K. van Verschuer, ‘Ary de Milde. Mr. Theepotbacker’, Oud-Holland, 34 (januari 1916), p. 1-37

Verster 1954

A.J.G. Verster, Tin door de eeuwen, Amsterdam 1954

Vesalius 1543

Andreas Vesalius, De humani corporis fabrica libri septem, Basel (Johann Oporinus) 1543

Vesalius 1616

Andreas Vesalius, Epitome anatomica. Opus redivivum, cui accessere notae ac commentaria P. Paaw, Leiden (Justus a Colster) 1616

Van Vianen 1650

Adam van Vianen, Christiaen van Vianen, Theodoor van Kessel, Modelli artificiosi di vasi diversi d’argento (…) Modelles artificiels, de divers vaisseaux d’argent (…) Constighe Modellen, van verscheijden silvere vaten, en andere sinnighe wercken, gevonden ende geteeckent door den vermaerden E[delen]. Adam van Vianen, sijnde meerendeels door hem uyt een stuk silvers geslagen, seer nut voor alle liefhebbers vande conste, uytgegeven door sijnen soon Christiaen van Vianen tot Uijtrecht en in cooper geetst door Theodor van Kessel, verdeelt in acht deelen. Eerste deel, [1650]

Vieweg

Zie: Ottema/Vieweg/Draaisma 1927

Visscher 

Zie: Voet/Visscher 1932 

Visscher/Brummel 1614/1949 

L. Brummel, Sinnepoppen van Roemer Visscher. Naar de uitgave van 1614 bij Willem Iansz te Amsterdam, met 184 illustraties naar de oorspronkelijke gravures en van een inleiding voorzien, ’s-Gravenhage 1949

De Visser 1955

M.A. de Visser, ‘Zilveren bierpul van 1697’, De Warf. Cultureel maandblad van Groningen, 1 (1955-56), nr 5, p. 118-119

De Visser 1959

M.A. de Visser, ‘Een theepotje met lood glazuur en zijn getrouwe boccaro navolging: beide vóór 1679 gemaakt door Ary de Milde’, Oud-Holland, 74 (1959), p. 43-49

Voet 1974

E. Voet jr (bew. A. Wassenbergh, E.J. Penning, C. Boschma), Merken van Friese goud- en zilversmeden, Den Haag 1974

Voet/Visscher 1932 

Elias Voet, R. Visscher, Merken van Friesche goud- en zilversmeden; voorafgegaan door de Leeuwarder goud- en zilversmeden uit de XVIe, XVIIe en XVIIIe eeuw, Den Haag 1932 

Voorloopige lijst 1931

Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van ge­s­chiedenis en kunst, dl. X, de provincie Noord-Brabant, Den Haag 1931

De Vos 1979

Dirk De Vos, Catalogus schilderijen 15de en 16de eeuw (cat. Stedelijke Musea, Brugge), Brugge 1979

Vreeken/Den Dekker 2003

Hubert Vreeken, Annemarie den Dekker, m.m.v. Barend J. van Benthem (biografieën: Rebecca E. Roskam, Dirk Jan Biemond), Goud en zilver met Amsterdamse keuren (cat. Amsterdams Historisch Museum, Amsterdam), Amsterdam / Zwolle 2003

De Vries 1682

S. de Vries, Curieuse aenmerckingen der bysonderste Oost en West-Indische verwonderens-waerdige dingen; nevens die van China, Africa, en andere gewesten des werelds: bevattende ‘t voornaemste van alles, wat oyt nauwkeurighs en seldsaems van deese Landen, ten opsight van der selver gelegenheyd; gestalte der Aerde, Berghwercken, Gewassen, Zeeën, Rivieren; Seeden en Godsdiensten der Menschen, &c. is ondervonden en opgeteeckend van een seer groote meenighte der geloofwaerdighste Ooghgetuygen onder meest al de Natien in Europa, en uyt deselve in een bequaeme Orde gebraght; oock soo met ondersoeckende als vergelijckende Redenvoeringen verhandeldt, Utrecht 1682

Wagenaar

Zie: Van Gelder/Wagenaar 1988

Walsh 1847

John Edward Walsh, Sketches of Ireland sixty years ago, Dublin 1847

Ward

Zie: Falino/Ward 2008

Weber 1975

Ingrid Weber, Deutsche, niederländische und französische Renaissance­plaketten 15001650. Modelle für Reliefs an Kult-, Prunk- und Gebrauchsgegenständen, München 1975, 2 dln.

Westerink 1992

C.M. Westerink, ‘De Amsterdamse zilversmeden Thomas en Johan­nes Boogaert: hun nagelaten oeuvre’, in: Paul le Blanc (red.), Kerke­lijk zilver. Negen opstellen over kerke­lijke edelsmeed­kunst, Den Haag/Utrecht 1992, p. 44-65

Weyerman 1748

Jacob Campo Weyerman, De snelziende Lynceus. Berispende, op een vrolyke wyze de gebreken dezer eeuw, dl. 1, Amsterdam 1748

Wheatley

Zie: Pepys 1895

Wiechmann

Zie: Bergvelt/Jonker/Wiechmann 2002

Willems 1994

Gerrit Willems, ‘Korte geschiedenis van de fabriek’, in: N.V. Koninklijke Plateelbakkerij Zuid-Holland (cat. Museum het Catharina Gasthuis, Gouda; Museum de Moriaan, Gouda), Gouda/Zwolle 1994

Van der Willigen/Meijer 2003

Adriaan van der Willigen, Fred G. Meijer, A dictionary of Dutch and Flemish still-life painters working in oils 15251725, Leiden/Den Haag 2003

Wolff/Deken 1782

Betje Wolff, Aagje Deken, Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart, Den Haag 1782

Wolff-Bekker/Deken 1785

Elisabeth Wolff-Bekker, Agatha Deken, Historie van den heer Willem Leevend (…), dl. 6, ’s-Gravenhage (I. van Cleef) 1785

Wood 1894

Anthony Wood, bezorgd door Andrew Clark, The life and times of Anthony Wood, antiquary of Oxford, 16321695, described by himself, collected from his diaries and other papers , dl. 3, Oxford 1894

Wttewaall 2003

B.W.G. Wttewaall, Nederlands klein zilver en schepwerk 16501880, Abcoude 2003

Zadoks-Josephus Jitta 1980

A.N. Zadoks-Josephus Jitta, ‘Dutch silver in Dublin’, in: Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek / Netherlands Yearbook for History of Art (Nederlandse kunstnijverheid en interieurkunst), dl. 31, Leiden 1980, p. 407-409

Zetteler 1975

E.J. Zetteler, Haarlems zilver (cat. Frans Halsmuseum, Haarlem), Haarlem 1975

Zeven 1979

A.C. Zeven, ‘Willem Boekelman. 18e eeuws zilversmid in Wageningen’, Wagenwegen. Mededelingen van de Vereniging ‘Oud-Wageningen’, 7 (1979), p. 32-33.

Zierikhoven 1830

Catharina Zierikhoven (pseudoniem van Jacques Alexandre de Chalmot), Nederlandsch kookkundig woordenboek, zoo wel voor de huishouding als keuken; ten dienste voor jonggehuwde vrouwen, huishoudsters, koks, keukenmeiden en hen die gaarne lekker eten (…), Amsterdam (Gebroeders Diederichs) ca 1830